Egipskie hieroglify trzyliterowe (zw. trzyspółgłoskowe lub trzyliterowe) – pojedyncze hieroglify reprezentujące swoją wartością fonetyczną trzy kolejno następujące po sobie spółgłoski. Ta grupa fonemów – łącznie – nie przekracza 50 hieroglifów.

Należy zauważyć, że znaki hieroglificzne trzyliterowe (podobnie jak hieroglify dwuliterowe) występują w tekstach zazwyczaj w otoczeniu znaków jednoliterowych, które oddają część – nawet całość – wartości fonetycznej znaku trzyspółgłoskowego. Zjawisko to nazywane jest uzupełnieniem fonetycznym. Zazwyczaj do danego znaku trzyliterowego dodawany jest jeden lub dwa hieroglify jednoliterowe. Dodawane „jednoliterowce” przeważnie odpowiadają swoimi wartościami 2 ostatnim spółgłoskom uzupełnianego fonemu trójspółgłoskowego (powtórzenie)[1].

Przykład uzupełnienia fonetycznego

Zapis przymiotnika dobry/piękny (translit.: nfr) zawsze wygląda tak:

nfrf
r
 .

Otóż:

Zawsze tak
nfrf
r

nfr
=
nfr

nfr
+
f

f
+
r

r
hieroglif nfr to znak trójspógłoskowy + powtórzenie przedostatniej spółgłoski f (znak jednoliterowy) + powtórzenie ostatniej spółgłoski r (znak jednoliterowy)
Nigdy nie
Nf
r

nfr
=
N

n
+
f

f
+
r

r
n (znak jednoliterowy) + f (znak jednoliterowy) + r (znak jednoliterowy)

Tabela hieroglifów trzyliterowych


UWAGA:
Często się zdarza, że niektóre hieroglify nie posiadają wartości fonetycznych (zwłaszcza te z grupy "określników i ideogramów") - w transliteracji lub zapisach fonetycznych takie wartości im się przypisuje. W poniższych tabelach "przypisane" wartości fonetyczne opisane są w nawiasach klamrowych: { }.

Tabela hieroglifów trzyliterowych w kolejności abdżadowej.

Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
A (duże)
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  A 3 ee lub e  
E26
E26 3bw(?) ebu (ebł)(?) słoń więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify dwuliterowe - słoń (3b)

Abd
N11
lub
Abd
lub
iaH
3bd
lub
wc
lub
{ icḥ }
lub
{ šsp }
ebd
lub
ueh (łeh)
lub
{ ieh }
lub
{ szsp }
półksiężyc 1. w niektórych zapisach, ten hieroglif (
Abd
) był błędnie używany jako zamiennik hieroglifu -
spr

2. ten hieroglif (
Abd
) posiada kilka form alternatywnych:
(N11A), (N11B),
N12
(N12), (N12A), (N12B)

3. nieistniejące formy alternatywne tego hieroglifu to:
   *  - ten hieroglif był używany, ale w kombinacjach hieroglifów jako ptasie gniazdo lub łódź
   *  - praktycznie nie był używany

4. fon.: 3bd, np.
Abd
sbA
d
ra
(war.
Abd
sbA
) - 3bd - miesiąc

5. fon. det. lub skr.: wc, np. (war. ) - wc - fasolki chlebka świętojańskiego

6. ideo. lub det.: księżyc, np.
ia
H
iaH
(war.
iaH
) - icḥ - księżyc
7. (w datach) ideo. jako skr.:
Abd
- 3bd - miesiąc, np.
Abd
Z1 Z1 Z1
- 3bd 3 - miesiąc 3-ci
8. (miara długości) det.: Szesep (tzw. dłoń, czyli 7,44 cm), np.
Szp
p
Abd
(skr.
Abd
) - šsp - Szesep
N11A[a]
N11B[a]
N12

(forma alternatywna)
N12
N12A[a]
N12B[a]
Ams
S44
lub
Ams
{ 3ms } { ems } laska z flagą
nxxw
więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - laska z flagą (det.)

S44A[a]
Axt
N27
lub
Axt
{ 3ḫt } { echt } słońce wschodzące ponad górą więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - słońce wschodzące ponad górą (det.)

Atf
S8
lub
Atf
{ 3tf } { etf } korona biała z piórami strusimi po bokach, zawiniętymi u góry
(Atef)
więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - |korona biała z piórami strusimi po bokach, zawiniętymi u góry (Atef) (det.)

 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
i
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  i i i  
iAb
R15
lub
iAb
{ i3b } { ieb } włócznia przystrojona jak sztandar więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify dwuliterowewłócznia przystrojona jak sztandar (3b)

iAm
M1
lub
iAm
i3m
lub
im3
iem
lub
ime
drzewo więcej o tym hieroglifie zobacz:

   hieroglify dwuliterowe - drzewo (im)

iab
W10
lub
iab
icb
lub
wsḫ
lub
sḫw
lub
ḥnt
ieb
lub
usch (łsch)
lub
schu (schł)
lub
hnt
kubek (filiżanka)
lub
czasami określany jako - koszyk
więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify dwuliterowekubek (filiżanka) (cb)

iAt
N30
lub
iAt
{ i3t } { iet } kopiec ziemi z krzewami więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - kopiec ziemi z krzewami (det.)

isw
F44
lub
iwa
lub
isw
iwc
lub
isw
iue (iłe)
lub
isu (isł)
kość udowa z przylegającym mięsem
(udziec)
(1)
1. fon. lub fon. det.: iwc, np.
E9
a
iwa
- iwc - dziedziczyć
2. det.: udo, kość udowa, np.
E9
a
iwa
Z1
- iwc - udo (wołowe), kość udowa
(2)
1. fon.: isw, np.
iwawY1V
(war.
iM40siwa
Y1
lub Stare państwo -
iwasw
) - isw - wymieniać (się)
2. det.: noga wołowa, np.
swwt
iwa
- isw - noga wołowa
iwn
O28
lub
iwn
iwn iun (iłn) kolumna ze szpicą na szczycie
(kolumna Iun)

1. fon.: iwn, np.:

   a) np.
iwnt
Z1
(war.
iwnt
pD
) - iwnt - łuk
   b) np.
iwnnw
niwt
- Iwnw - Heliopolis
2. ideo.: kolumna Iun (lub Jun, słup), np.
iwn
- iwn - kolumna Iun
D54
D54 { iwt } { iut (iłt) } nogi kroczące więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - nogi kroczące (det.)

D55
D55
ibA
Y6
lub
ibA
ib3 ibe pionek 1. fon.: ib3, np.
ibAibA
(war.
ibibAibAibA
lub
ibAibAibA
) - ib3 lub ib3w- tańce
2. ideo. lub det.: pionek, np.
ibE8ibA
(war.
ibA
) - ib lub ib3 - pionek
ipt
O45
lub
ipt
{ ipt } { ipt } budynek kopulasty więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - budynek kopulasty (det.)

O46
O46
g
W11
lub
g
lub
nzt
{ ipt(?) }
lub
{ nst }
{ ipt(?) }
lub
{ nst }
(1) podstawka pod słoje na wino lub piwo więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - (1) podstawka pod słoje na wino lub piwo (det.)

W12

(Stare Państwo)
W12
R13

(Stare Państwo)
R13 { imn(?) } { imn(?) } sokół
G5
na stojaku
R12
z piórem
Sw
więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - sokół na stojaku z piórem (det.)

ini
W25
lub
ini
ini ini kombinacja hieroglifów:
nw+D54

(garnek + kroczące nogi)
więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify dwuliterowe - kombinacja hieroglifów: garnek + kroczące nogi (in)

inb
O36
lub
inb
{ inb } { inb } ściana więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - ściana (det.)


(sporadycznie)
O36A[a]
M43
M43 { irp } { irp } winorośl na podpórkach więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - winorośl na podpórkach (det.)

M43A
M43A[a]
iTi
V15
lub
iTi
iṯi iczi (itczi) peta (bola) z nogami 1. fon.: iṯi, np.
V15A24
(war.
iV15
lub Średnie Państwo -
V15
t
A24
)- iṯi - chwytać (łapać)

2. zobacz też: hieroglify jednoliterowe - pęta (bola) ()
3. zobacz też: hieroglify – określniki i ideogramy - nogi kroczące (det.)

N21
N21 { idb } { idb } język z ziemi więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - język z ziemi (det.)

sDm
F21
lub
sDm
idn
lub
sm
lub
ḏrḏ
idn
lub
sdżm
lub
dżrdż
ucho wołu 1. ten hieroglif (
sDm
) jako fonem idi lub sḏm był używany w słowach związanych z uchem i słyszeniem
2. nie mylić tego hieroglifu (
sDm
) z podobnym w znaczeniu hieroglifem -
D18
- mają różne wartości fonetyczne

3. fon. lub fon. det.: idn, np.:

   a)
id
sDm
- idi - głuchy
   b)
id
n
sDm
Y1
(war.
sDm
n
Y1V
) - idn - wymienić (zamienić, zastąpić)
   c)
sDm
n
nwwA1
- idnw - zastępca (wysłannik)

4. fon.: sdm lub sḏm - później fon. sdm uległ fonetycznej zamianie na sḏm, np.:

   a)
sDmmir
- sdm - farba
   b)
sDmm
(war.
sD
sDm
m
) - sḏm - słyszeć (słuchać)
5. (w papirusach medycznych) fon.: ḏrḏ, np.
sDm
Z1
(war.
Dr
r
DsDm
) - ḏrḏ - liść
6. ideo. lub det.: ucho, np.
mssDr
r
sDm
(war.
sDm
Z1
) - msḏr - ucho

7. zobacz też: hieroglify - określniki i ideogramy - ucho (det.)

idr
V37
lub
idr
idr idr bandaż 1. fon. lub fon. det.: idr, np.
id
r
idrE1
(war.
idr
Z1
E1
) - idr - stado
2. det.: bandaż (lub bandażować), wiązać, np.
id
r
idr
- idr - bandaż, wiązać (bandażować)
 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
a (małe)
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  a c lub ` e  
awt
S39
lub
awt
cwt eut (ełt) chłopski kij pastuszy
(nie tak zakrzywiony do tyłu jak
HqA
)
1. ten hieroglif (
awt
) był zazwyczaj używany zamiennie z podobnym hieroglifem -
HqA

2. (sporadycznie) fon.: cwt, np.
awtw&t E7Z3
- cwt - kózki, trzódka (l. mn.)
3. ideo.(?): nazwa berła o takim kształcie
awt
, nazywano je:
awt
(?- war.
awt
) - cwt - berło Eut (lub Aut)

4. zobacz też: kij pastuszy (zakrzywiony do tyłu) (ḥḳt)

xrp
S42
lub
abA
lub
xrp
lub
sxm
cb3
lub
ḫrp
lub
sḫm
ebe
lub
chrp
lub
schm
berło władzy

1. fon.: cb3, np.:

   a)
a
b
bAAxrp
- cb3 - stela
   b)
a
b
xrpHnmmt
- cb lub cb3 - blask (połysk)

2. fon.: sḫm, np.:

   a)
xrpmA24
(war.
xrp
) - sḫm - mieć władzę
   b)
xrpZ1
(war. lub
sxmx
t
zSSt
) - sḫm lub sḫmt(?) - sistrum (jeden z rodzajów grzechotki rytualnej)
3. w tytulaturze ten hieroglif (
xrp
) zawsze powinien być czytany jako fon.: ḫrp, np.:
   a)
xrpg
g
(war.
x
r
p
D40
n
F20
z
t
Z4
g
g
) - ḫrp - zarządca dwóch siedzib (tytuł kapłański)
   b)
xrpkA
t
A9
- ḫrp k3t - nadzorca prac
4. ideo. lub det.: nazwa berła, np.
a
b
bAxrp
- cb3 - berło Ebe (lub Aba)
5. ideo. lub det.: być u władzy (dowodzić), kontrolować i słów pochodnych, np.
x
r
p
xrp
D40
(war.
xrp
) - ḫrp - być u władzy, kontrolować

6. zobacz też: sistrum (sḫm)

apr
Aa20
lub
apr
cpr epr (hieroglif nieokreślony) (z nieznanych powodów) fon.: cpr, np.
aprr
Y1
(war.
a
p
r
apr
) - cpr - wyposażyć (zaopatrywać)
anx
S34
lub
anx
cn ench krawat
lub
trok, zwłaszcza ten od sandałów
(znany jako symbol życia - Anch)
1. fon.: cnḫ, np.
anxn
x
- cnḫ - życie
2. półideo.: odbicie (lustrzane), np.
anxZ1
N34
- cnḫ - odbicie
3. ideo.: sandałowy trok, np.
anxZ1
- cnḫ - sandałowy trok
4. ideo.: życie, np.
anxn
x
(skr.
anx
) - cnḫ - życie
5. skrót:
anx
w formule
anxn
x
wDAAY1Vsn
b
(skr.
anxDAs
) - cnḫ wḏ3 snb - Niech żyje! W dostatku i w zdrowiu! (dosł.: życie, dostatniość, zdrowie – formuła grzecznościowa wypisywana – w formie skrótowej – po każdorazowym wywołaniu imienia faraona)
arq
V12
lub
arq
crḳ
lub
{ fḫ }
lub
{ fnḫw(?) }
erq (erk)
lub
{ fch }
lub
{ fnchu (fnchł)(?) }
opaska ze sznurka lub płótna

1. fon. lub fon. det.: crḳ, np.:

   a)
a
r
q
arq
A2
- crḳ - przysięgać
   b)
a
r
qiiarq
ra
(war.
arq
q
iira
) - crḳy - ostatni dzień miesiąca

2. fon. det.: fnḫw(?), np.:

   a)
tA
tA
tA
f
n
x
warq
Z2
qmAA1 B1
Z2
- t3w Fnḫw - ziemie fenickie (l. mn.)
   b)
f
x
arqqmAxAst
Z2
- fnḫw - obcokrajowcy (l. mn.)
3. det.: wolny, puszczony (luzem), np.
f
x
arq
D54
- fḫ - wolny
4. det.: odprawiać (do podróży), np.
arq
D54
- fḫ - odprawiać

5. det.: księga papirusowa (dokument), np.:

   a)
S
f
d
warq
- šfdw - papirus (zwój)
   b)
z
n
n
arq
- snn - dokument (własności lub praw)

6. det.: wiązać, np.:

   a)
sSd
d
arq
- sšd - opaska na głowę (zawiązywana)
   b)
anxZ1
arq
- cnḫ - wieniec (pleciony)
aHa
P6
lub
aHa
cc ehe maszt fon.: cc, np.
a
aHa
a
D54
(war.
aHaa
D54
) - cc - stojak i słowa pochodne
P7
P7 kombinacja hieroglifów:
aHa+a

(maszt + przedramię)
fon.: cc, np.
P7P1
Z1
- cc - statek
aSA
I1 cš3 esze jaszczurka 1. fon.: cš3, np.
aSAAZ3
(war.
aSA
lub
a
S
AaSA
) - cš3 - wiele (dużo) i słowa pochodne

2. det.: jaszczurka, np.:

   a)
HHn
n
t
U30
swW
aSA
- ḥnt3sw - jaszczurka
   b)
a
S
aSA
- eš lub cš3 - jaszczurka

3. zobacz też: hieroglify dwuliterowe - bóg z uniesionymi ramionami i podtrzymującymi (Niebo) (ḥḥ)

I1S

(forma alternatywna - sporadycznie)
I1S
 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
w
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  w lub W w u lub ł lub łu  
wAH
V29
lub
sk
lub
wAH
w3 ueh (łeh) włóknista przędza zwinięta luźno w pęczek więcej o tym hieroglifie :

   hieroglify dwuliterowe - włóknista przędza zwinięta luźno w pęczek (sk)

N31
N31 { w3t } { uet (łet) } droga obramowana krzewami więcej o tym hieroglifie :

   hieroglify dwuliterowe - droga obramowana krzewami (w3)

wAD
M13
lub
wAD
w3ḏ uedż (łedż) łodyga papirusu więcej o tym hieroglifie zobacz:

   hieroglify dwuliterowe - łodyga papirusu (wḓ)

M14
M14 w3ḏ uedż (łedż) kombinacja hieroglifów:
wAD+D

(łodyga papirusu + kobra)
więcej o tym hieroglifie zobacz:

   hieroglify dwuliterowe - kombinacja hieroglifów: łodyga papirusu + kobra (wḏ)

P3
P3 { wi3 } { uie (łie) } święta barka więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - święta barka (det.) więcej o tym hieroglifie:

wbA
U26
lub
wbA
{ wb3 } { ube (łbe) } świder używany do wiercenia otworów w koralikach więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - świder używany do wiercenia otworów w koralikach (det.)

U27

(Stare Państwo)
U27
Hnmmt
N8
lub
Hnmmt
wbn
lub
ḥnmmt
ubn (łbn)
lub
hnmmt
świecące słońce (światło słoneczne) 1. fon.: wbn, np.
Hnmmtnw
W
F51
(war.
Wbn
nw W
Aa2
) - wbnw - rana (skaleczenie)
2. fon.: ḥnmmt, np.
Hnmmtmm&t A1 B1
Z2
(war.
Hnmmtt
Z2ss
lub
H
n
mm&t Hnmmt
) - ḥnmmt - ludowe słońce (z Heliopolis) lub (?)radość ludowa (lub (?)-ludowy humor)

3. ideo. lub det.: światło słoneczne, np.:

   a)
AxwHnmmt
(war.
HnmmtwA40
) - 3ḫw - światło słoneczne
   b)
psDHnmmt
- psḏ - blask
   c)
wbn
Hnmmt
- wbn - wschodzić (o słońcu)
wHa
P4
lub
wHa
{ wḥc } { uhe (łhe) } łódź rybacka z siecią więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - łódź rybacka z siecią (det.)

wHm
F25
lub
wHm
wḥm uhm (łhm) noga i kopyto wołu 1. fon.: wḥm, np.
wHmm
(Stare Państwo - war.
wHm
) - wḥm - powtarzać i słowa pochodne
2. pólideo.: kopyto, np.
wHmmE7
(skr.
wHm
) - wḥm lub wḥmt - kopyto, a także w przenośni, w znaczeniu potocznym: dupek
3. ideo.: kopyto, np.
wHmt
Z1
- wḥm - kopyto (osła)
wsr
F12
lub
wsr
wsr usr (łsr) głowo-szyja psia 1. fon.: wsr, np.
wsrsr
(war.
wwsrsr
) - wsr - potężny (silny)
2. ideo.: szyja, np.
wsrt
Z1
(war.
wsrD21
t
) - wsrt - szyja
wsx
S11
lub
wsx
wsḫ usch (łsch) kołnierz z koralików z sokologłowymi zakończeniami

1. (sporadycznie) fon.: wsḫ, np.:

   a)
wsx
- wsḫ - szerokość (rozpiętość, zakres)
   b)
swz
x
wsx
- swsḫ - poszerzać
2. ideo. lub det.: kołnierz (kolia), np.
wsx
iab
wsx
(war.
wsx
) - wsḫ - kołnierz (kolia)
wSm
H2
lub
pq
lub
wSm
wšm
lub
p3ḳ
lub
m3c
uszm (łszm)
lub
peq (pek)
lub
mee
głowa czubatego ptaka więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify dwuliterowe - głowa czubatego ptaka (pḳ)

wDa
Aa21
lub
wDa
{ wḏc }
lub
{ stẖ }
{ udże (łdże) }
lub
{ stś }
narzędzie cieśli więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - narzędzie cieśli (det.)

Aa22
Aa22 kombinacja hieroglifów:
wDa+a

(narzędzie cieśli + przedramię)
wDb
N20
lub
wDb
wḏb udżb (łdżb) język z ziemi 1. fon.: wḏb, np.
wDbbpXr
D54
(war.
wDbN22
D55
) - wḏb - zawrócić i słowa pochodne
2. (od okresu Starego Państwa) ideo. w słowie:
W4d
wDb
O23
- ḥb-sd - obchody, uroczystość Sed
3. det.: wał piaskowy, brzeg, np.
V25bwDb
(war.
wDbN22
Z1
) - wḏb - wał piaskowy, brzeg (nad wodą)

4. zobacz też: piaskowy język z ziemi (wḏb)

wdn
M11
lub
wdn
{ wdn } { udn (łdn) } kwiat na długiej, skręconej łodydze więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - kwiat na długiej, skręconej łodydze (det.)

N22

(Stare Państwo)
N22 wḏb udżb (łdżb) piaskowy język z ziemi 1. w okresie Starego Państwa, ten hieroglif (
N22
) był pierwowzorem dla hieroglifów -
wDb
i
N21

2. fon.: wḏb, np.
wDbN22
D55
(war.
wDbbpXr
D54
) - wḏb - zawrócić i słowa pochodne

3. det.: ziemia, np.:

   a)
iHt
N22
N17
- cḥt - pole
   b)
sx
t
sxtN22
N17
- sḫt - pole
   c)
wDbN22
Z1
(war.
V25bwDb
) - wḏb - wał piaskowy, brzeg (nad wodą)

4. zobacz też: język z ziemi (wḏb)

 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
b
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  b b b  
bAs
W2
lub
bAs
b3s bes rozmiarowy słoik na olej, bez zawiązanych końców 1. fon.: b3s, np.
bAst
X1
(war. ) - B3stt - Bastet (bogini ogniska domowego, miłości, radości i kotów)
2. det.: słoik, np.
bbAsbAs
- b3s- słoik

(sporadycznie)
W2A[a]
biA
U16
lub
biA
bi3 bie sanie z głową szakala przewożące ładunek metalu (?) 1. fon. lub fon. det.: bi3, np.
biibiA
Y1
(war.
biAY1V
) - by lub org. bi3 - lub war.
biAt
D40
- bi3t - dziwić się (zdziwienie) i słowa pochodne
2. ideo.(?): miedziany, np.
bidbiAAi
- bi3i - miedziany (przymiotnik odrzeczownikowy, od słowa:
biid
S
- bi3 - miedź)
3. det.:
wn
n
biA
S
- wnš - sanie
id
N41
lub
id
bi3 bie studnia wypełniona wodą więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify dwuliterowestudnia wypełniona wodą (ḥm)

N42

(powszechniejsza forma)
N42
bit
L2
lub
bit
bit bit pszczoła 1. fon.: bit, np.
bit
t
(war.
bitS4
) - bit lub bity - król Dolnego Egiptu
2. ideo.: pszczoła, np.
bitt
Z1
- bit - pszczoła
3. ideo.: miód, np.
bitt nw
Z2
- bit - miód
4. ideo.: symbol Dolnego Egiptu, np. w zgrupowaniu -
sw
t
bit
t
- nsw bit - król Górnego i Dolnego Egiptu
5. zobacz też: hieroglify – określniki i ideogramy - bogini-sęp Nechbet i bogini-kobra Uadżet w koszykach
nb
(det.)
6. zobacz też: hieroglify – określniki i ideogramy - kobra
I13
w koszyku
nb
(det.)
bnr
M30
lub
bnr
{ bnr } { bnr } słodkawy korzeń więcej o tym hieroglifie:

    hieroglify – określniki i ideogramy - słodkawy korzeń (det.)

bdt
M34
lub
bdt
{ bdt } { bdt } owłosiony kłos pszenicy więcej o tym hieroglifie:

    hieroglify – określniki i ideogramy - owłosiony kłos pszenicy (det.)

 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
p
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  p p p  
pAq
H3
lub
pAk
p3ḳ peq( (pek) głowa warzęchy więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify dwuliterowe - głowa warzęchy (pḳ)

X6
X6 p3t pet okrągły bochenek z odciskiem palca piekarza 1. fon. det.: p3t, np.
pAt
X6
- p3t - starożytność (starodawność)
2. det.: bochenek, np.
pAt
X6
- p3t - bochenek
pXr
F46
lub
pXr
lub
qAb
pẖr
lub
dbn
pśr
lub
dbn
jelito (kiszka) 1. ten hieroglif (
qAb
) ma wiele form:
(F46A),
F47
(F47), (F47A),
F48
(F48),
F49
(F49)

2. fon.: pḫr
3. fon.: dbn

4. półideo.: pośrodku (w środku), np.
mqAbqAb
Y1
- m-ḳ3b - pośrodku (w środku)
5. półideo.: podwójnie (dwojako), np.
qbqAb
Y1
- ḳb lub ḳ3b - podwójnie
6. ideo.: jelito (kiszka), np.
qAbqAb
F51
- ḳ3b - jelito
7. ideo.: obejść dookoła i słowa pochodne, np.
dbn
pXr
(war.
pXr
n
D54
) - dbn - obejść dookoła
8. ideo.: obrócić się, okręcić się (skręcić się, zakręcić się) i słowa pochodne, np.
p
X
r
pXr
D54
(war.
pXr
r
D54
) - pẖr - obrócić się, okręcić się

9. det.: skręcić (okręcić, zakręcić) i słowa pochodne, np.:

   a)
V25bpXr
D54
- wḏb - skręcić
   b)
w
d
bpXr
D54
- wdb - skręcić
F46A[a]
F47
F47
F47A[a]
F48
F48
F49
F49
pzD
N9
lub
pzD
psḓ psdż księżyc z zaćmioną dolną połową 1. nie mylić tego hieroglifu (
pzD
) z podobnym -
X6
- to są zupełnie różne hieroglify
2. fon.: spḏ, np.
pzD
t
nTrnTrnTr
- psḏt - boska Enneada (dziewiątka bogów z Heliopolis)

3. ideo. lub det.: Święto Wschodzącego Księżyca (dosł. Święto Nowego Księżyca - drobne święto w kalendarzu księżycowym, przypadające na pierwszy dzień po nowiu, kiedy księżyc jest już na niebie widoczny w kształcie sierpa), np:

   a)
pzD
n
AHb
- psḏntyw - Święto Nowego Księżyca
   b)
p
z
d
n
pzD
(war.
pzD
n
Hb
) - psdn - Święto Nowego Księżyca
   c) (Teksty Piramid)
N33A
- psḏtyw - Święto Nowego Księżyca
N10

(Nowe Państwo)
N10
 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
m
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  m lub M m m  
H1
H1 m3c mee głowa kaczki (rożeńca)
zA
1. fon.: m3c - ten hieroglif (
H1
) może być użyty jako fonem w miejsce hieroglifu -
pq
- tylko w przypadku, gdy chodzi o ptaka bez czuba na głowie, np.
mA
mAa
a
H1
Y1V
- m3c - prawdziwość (rzeczywistość)
2. (w formułach ofiarnych) ideo.: ptactwo, drób, np.
Ap
d
wzA
Z2ss
(skr.
H1
) - 3pdw - ptactwo
3. det.: ukręcić szyję (ptakowi), np.
wS
n
H1
a
- wšn - ukręcić szyję

4. zobacz też: głowa czubatego ptaka (m3c)
5. zobacz też: związana gęś lub kaczka (snd)

mAa
Aa11
lub
mAa
m3c mee (hieroglif nieokreślony) 1. nie mylić tego hieroglifu (
mAa
) z podobnymi -
Aa13
lub
Aa15
- to są zupełnie różne hieroglify
2. (z nieznanych powodów) fon.: m3c, np.
mA
mAa
a
t
Sw
(war.
mAa
t
Y1
) - m3ct - prawda i słowa pochodne, szczególnie w zapisie:
mAa
P8H
- m3c-ḫrw - czysty głos, dosł.: prawdziwy głos
3. det.: cokół (postument) i słowa pochodne, np.
T
n
t
mAa
- ṯntt - podest
Aa11A[a]
Aa11B[a]
Aa12

(Stare Państwo)
A112
mAw
G46
lub
mAw
m3w meu (meł) kombinacja hieroglifów:
w+mA

(pisklę przepiórki + sierp)
fon.: m3w, np.
mmAwt
Y1
- m m3wt - od nowa, na nowo (nowość)
W7
W7 m3ṯ mecz (metcz) granitowa misa więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify dwuliterowe - granitowa misa (3b)

W8
W8 zniekształcona granitowa misa
mwt
G14
lub
mwt
mwt mut (młt) sęp 1. (z nieznanych powodów) fon.: mwt
2. (z nieznanych powodów) ideo.: matka, np.
mwttB1
- mwt - matka

3. więcej o tym hieroglifie:
   hieroglify dwuliterowe - sęp (mt)

T1
T1 mnw mnu (mnł) starodawna buława (buzdygan) o kielichowatej lub miskowatej głowicy 1. fon.: mnw, np.
swwT1
nw
niwt
(war.
swmn
n
nww
) - Swmnw - lub war.
smn
n
nwwniwt
- Smnw - Sumenu (miasto w Górnym Egipcie, miejsce kultu Sobka)
2. (Średnie Państwo, Teksty Piramid) ideo.(?): nazwa berła Mnu (lub Menu) o kształcie
T1
, np.
mn
n
nw
(?- war.
T1
) - mnw - berło Mnu
mnx
U22
lub
mnx
{ mnḫ } { mnch } dłuto więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - dłuto (det.)

msn
V32
lub
msn
msn
lub
g3w
msn
lub
geu (geł)
drobny wyrób wiklinowy
(możliwe, że używany przez łowców hipopotamów)
1. fon.: msn, np.
msn
x
(war.
msn
msn
t
niwt
) - Msn - miasto Msn (?- miasto położone w Dolnym Egipcie, niedaleko Kantary)
2. fon.: g3w, np.
gAwmsn
wr
- g3w - być ograniczonym
3. det.: harpunnik, np.
msn
nw
W
msn
A1
- msnw - lub war.
msib
n
- msn - harpunnik
mzH
I3
lub
mzH
{ msḥ (mzḥ) } { msh (mzh) } krokodyl więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify dwuliterowekrokodyl (it)

mDH
S10
lub
mDH
mdḥ
lub
mḏḥ
lub
mḏḥw(?)
mdh
lub
mdżh
lub
mdżhu (mdżhł)(?)
wieniec z tkaniny jako opaska 1. fon.: mdḥ lub mḏḥ, np.:
   a)
mDHHsSm
D40
- mḏḥ - war.
mD38
d
HT7
- mdḥ - rąbać, ciosać i rzeczowniki pochodne
   b)
mDH
D40
(war.
mDHH
lub
mDH
) - mḏḥ lub mḏḥw - cieśla (stolarz), szkutnik

2. ideo. lub det.: wieniec, opaska, np.:

   a)
wAHHwmDH
- w3ḥw - wieniec
   b)
mDH
(war.
mDHH
lub
mDHaqr
) - mḏḥ - opaska

3. zobacz też: hieroglify – określniki i ideogramy - siekiera (det.)

T7
T7 { mḏḥ } { mdżh } siekiera więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - siekiera (det.)

Aa23
Aa23 { mḏd } { mdżd } osnowa rozciągnięta pomiędzy słupkami więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - osnowa rozciągnięta pomiędzy słupkami (det.)

Aa24
Aa24
 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
n
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  n lub N n n  
R24
R24 { nit(?) }
lub
{ nrt(?) }
 nit(?) }
lub
{ nrt(?) }
dwa łuki związane w pakunek więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - dwa łuki związane w pakunek (det.)

R24A[a]
R25

(Stare Państwo)
R25
nbw
S12
lub
nbw
{ nbw } { nbu (nbł) } kołnierz z koralików więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - kołnierz z koralików (det.)

TAw
P5
lub
nfw
lub
TAw
{ nfw }
lub
{ ṯ3w }
{ nfu (nfł) }
lub
{ czeu (czeł) }
żagiel więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - schody (det)

nfr
F35
lub
nfr
nfr nfr serce i tchawica 1. (z nieznanych powodów) fon.: nfr, np.
nfrf
r
(sporadycznie - war.
n
nfr
f
r
) - nfr - dobry
2. ideo.: dobry, piękny i słowa pochodne, np.
nfr
(war.
nfrr
) - nfr - dobry, piękny
nmt
T29
lub
nmt
{ nmt } { nmt } kombinacja hieroglifów:
T30+Xr

(ostrzałka do noży + pieniek rzeźnicki)
więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - kombinacja hieroglifów: ostrzałka do noży + pieniek rzeźnicki (det)

Xrd
A17
lub
Xrd
nni nni dziecko siedzące (na kolanach) z dłonią przy ustach 1. fon.: nni, np.
swt
n
Xrdn
n
niwt
- Nni-nsw - Herakleopolis (dawna stolica Dolnego Egiptu, ob. Ihnasijja)

2. det.: osoba młoda, dziecko i słowa pochodne, np.:

   a)
r
n
p
rnpXrd
- rnpi - młodym być
   b)
S
r
iXrd
- šri - dziecko
   c)
X
r
d
Xrd
(skr.
Xrd
lub
XrdA1
) - ḫrd - dziecko
   d)
n&nm&m HXrdwr
- nmḥ - sierota
M22
M22 nḫb nchb trzcina z pędami fon.: nḫb, np.:
   a)
M22btmwt
nb
(war.
n
x
bM22tmwt
) - Nḫbt - Nechbet (bogini-sępica, prawe oko Re, patronka Górnego Egiptu)
   b)
n
x
btM22
- nḫbt - kiełkować, strzelać w górę (rosnąć)
nxn
O47
lub
nxn
{ nḫn } { nchn } prehistoryczny budynek w Hierakonpolis więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - prehistoryczny budynek w Hierakonpolis (det)

O48
O48
sw
M23
lub
sw
{(?) nsw } {(?) nsw } roślina uważana za typową w Górnym Egipcie
bez kwiatów
(prawdopodobnie
Sma
- turzyca lub cibora)
więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify dwuliteroweroślina uważana za typową w Górnym Egipcie bez kwiatów (s)

nTr
R8
lub
nTr
nr nczr chusta opatrunkowa na kiju
lub
proporzec
1. fon. lub półfon.: nṯr, np.
nTrt
D21
Z4
Y1V
- ntry - war.
n
nTr
T
r
- nṯr lub nṯri - boski (boży)
2. ideo.: bóg, np.
nTrZ1
- nṯr - bóg
3. (sporadycznie) det.: bóg, np.
sSrbbnTr
- Gbb - Geb
nDm
M29
lub
nDm
nm ndżm strączek z jakiegoś słodko pachnącego drzewa półfon.: nḏm:
   a)
nDmmY1V
(war.
n&D nDmm
) - nḏm - słodki (smak) i słowa pochodne
   b)
ssnDmmiAm
(war.
ssn
nDm
xt
) - ssnḏm - (Stare Państwo) - ssḏ -
ssDm
- ssḏm - nieznany gatunek drzewa lub drewna z tego drzewa
 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
r
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  r r r  
rwD
T12
lub
Ai
lub
Ar
lub
rwd
lub
rwD
rwd
lub
rw
rwd
lub
rudż (rłdż)
cięciwa więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify dwuliterowe - cięciwa (3i)

O40
O40 { rwd } { rud (rłd) } schody więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - schody (det)

nr
H4
lub
nr
rmṯ rmcz głowa sępa
mwt
1. (od Nowego Państwa) fon.: rmṯ, np.
nrA1 B1
Z2
(war.
D21
t nr
A1 B1
Z2
) - rmṯ - ludzie ale to jest taki żartobliwy zapis sugerujący, że ludzie są jak gęsi, czyli łatwo nimi kierować

2. więcej o tym hieroglifie zobacz:

   hieroglify dwuliterowe - głowa sępa
mwt
(nr)
rnp
M4
lub
rnp
rnp rnp łodyga palmowa bez liści, nacięta 1. (sporadycznie) ten hieroglif (
rnp
) był zamiennikiem dla hieroglifów:
M5
,
tr
lub
M7

2. fon.: rnp, np.
rnpt
Z1
(war.
r
n
prnpt
) - rnpt - rok

3. ideo.: rok, np.:

   a)
rnpt
zp
- ḥ3t-sp - rok panowania
   b)
rnprnpf
ra
- snf - ostatni rok
4. ideo.: czas, np.
t
D21
rnpt
ra
- tr - czas, pora roku
rxyt
G23
lub
rxyt
rḫt
lub
rḫyt
rcht
lub
rchit
czajka fon. lub fon. det.: rḫt lub rḫyt, np.
r
x
iit
rxyt
A1 B1
Z2
(war.
rxytt
Z2ss
) - rḫyt - zwykli ludzie
G24
G24 czajka ze skręconymi skrzydłami
rsw
M24
lub
rsw
rsw rsu (rsł) kombinacja hieroglifów:
sw+r

(roślina uważana za typową w Górnym Egipcie, bez kwiatów + usta)
1. fon.: rsw, np.
rsww&t
- rswt - Południe (jedna z czterech stron Świata)
   * przed okresem Średniego Państwa, zapis słowa Południe był inny:
rswy
N21 Z1
- rsy

2. zobacz też: hieroglify - określniki i ideogramy - kombinacja hieroglifów: roślina uważana za typową w Górnym Egipcie, bez kwiatów + usta + turzyca wyrastająca ze znaku ziemi (det.)

rtH
U31
lub
rtH
{ rtḥ } { rth } przyrząd używany w piekarstwie więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - przyrząd używany w piekarstwie (det.)

 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
h (małe)
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  h h h  
ra
N5
lub
ra
lub
zw
lub
hrw
{ hrw } { hru (hrł) } słońce więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - słońce (det.)

 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
H (duże)
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  H h  
zH
O22
lub
zH
ḥ3b heb otwarta budka (lub kram)
podparta na drągach
więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify dwuliteroweotwarta budka (lub kram) podparta na drągach (ḥb)

Hwt
O6
lub
Hwt
ḥwt hut (hłt) prostokątne ogrodzenie widziane na planie
(rzut z góry)
więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify dwuliteroweprostokątne ogrodzenie widziane na planie (rzut z góry) ()

O7
O7 kombinacja hieroglifów:
Hwt+r

(prostokątne ogrodzenie widziane na planie + usta)
Hfn
I8
lub
Hfn
ḥfn hfn kijanka 1. fon.: ḥfn, np.
Hf
n
r
Hfn
- Ḥfnr - Kijanka (imię męskie)

2. (liczba) ideo.: 100 000 (sto tysięcy), np.:

   a)
Hfn
- ḥfn - 100.000 (sto tysięcy)
   b)
Hf
n
nw
W
Hfn
Z2ss
- ḥfnw - setki tysięcy (l. mn.)
Hmt
U24
lub
Hmt
{ ḥmt } { hmt } świder kamieniarski, obciążony kamieniami na górze więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - świder kamieniarski, obciążony kamieniami na górze (det.)

U25

(Stare Państwo)
U25
pt
N1
lub
pt
ḥry
lub
ḥrw
lub
{ pt }
hri
lub
hru (hrł)
lub
{ pt }
niebo 1. ten hieroglif (
pt
) jest pochodną od dwóch innych hieroglifów wcześniejszych - i - oznaczających bramę
2. fon.: ḥry lub ḥrw, np.
Hr
r
y
pt
- ḥry - ponad (powyżej) i słowa pochodne
3. ideo. lub det.: niebo, np.
p t
pt
(war.
pt
) - pt - niebo

4. det. niebo i słowa pochodne, np.:

   a)
nw t
pt
A40
- Nwt - Nut (bogini nieba)
   b)
Hr
r
t
pt
(war.
HHr
r
t
N31
) - ḥrt - Niebo (raj, dosł. [To] odległe)
   c)
ini
pt
(war.
ini&n HHr
r
t
N31
) - In-ḥrt - Inhert (wojowniczy bóg wojny, walki i polowania - dosł. [Ta, która] sprowadził [to] odległe - to nie błąd! to jest bóg męski, ale w rodzaju żeńskim)
5. det.: wysoko(ść), np.
a
x
pt
- cḫi - powiesić (wieszać, zawiesić)

6. det.: brama i słowa pochodne, np.:

   a)
r
w
t
y
pt
- rwty - podwójna brama
   b)
h t
pt
- ht - war.
hiit
pt
lub
hS
t
- hyt - wrota
   c)
smswhiit
pt
A20
- smsw hyt - najstarszy odźwierny wrót (tytuł stanowiska)
Z9
Z9 ḥsb
lub
ḫbs
lub
sw3
lub
šbn
hsb
lub
chbs
lub
sue (słe)
lub
szbn
dwa skrzyżowane patyki więcej o tym hieroglifie zobacz:

   hieroglify dwuliterowe - dwa skrzyżowane patyki (wp)

Z10

(Stare Państwo)
Z10
HqA
S38
lub
HqA
3 hqe (hke) kij pastuszy (zakrzywiony do tyłu) 1. ten hieroglif (
HqA
) był zazwyczaj używany zamiennie z podobnym hieroglifem -
awt

2. fon.: ḥḳ3, np.:

   a)
HqAqAY1V
(war.
HqAq
) - ḥḳ3 - rządzić (władza)
   b)
HqAq
t
U9
- ḥḳ3t - miarka Hekat (lub Heqat - jednostka miary objętości dla ziaren, chleba i piwa, ob. ok. 4,8 l)
3. (Teksty Piramid) tylko w dwóch przypadkach - słowa pochodne od rdzenia: i3ḳ, np.
HqAsV18
- 3ḳs - Akes (lub Aqes - uosobienie części szat królewskich - w okresie późniejszym nazywanych Ḥḳs)
4. (Teksty Piramid) ideo.(?): berło Aut, np.
a
HqA
w&t
- cwt - berło Aut
5. ideo. lub det.: berło, np.
HqAq
t
(war.
Hq
t
HqAZ1
lub
HqAt
Z1
) - ḥḳt lub ḥḳ3t - berło
Htp
R4
lub
Htp
tp htp chleb
X2
na macie trzcinowej 1. półfon.: ḥtp, np.
Htp
t p
(Średnie Państwo - także dozwolony war.
HHtp
t p
) - ḥtp - odpoczywać, być zadowolonym i słowa pochodne
2. ideo.: ołtarz ofiarny lub ofiara(?), np.
Htp
t p
(Stare Państwo - war.
Htp
Z1
) - ḥtp - ołtarz ofiarny (ofiara)
HDt
S1
lub
HDt
{ ḥḏt } { hdżt } korona biała Górnego Egiptu
(Hedżet)
więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - korona biała Górnego Egiptu (Hedżet) (det.)

HDD
T6
lub
HDD
ḥḏḏ hdżdż kombinacja hieroglifów:
HD+D+D

(buława o gruszkowatej głowicy + dwie kobry)
fon.: ḥḏḏ, np.
HDDw&t Hnmmt
Z2
- ḥḏḏwt - jasność (blask)
 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
x (mały)
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  x ch  
xAt
R1
lub
xAt
lub
xAwt
{ ḫ3t } { chet } stół z chlebem i dzbanem więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - stół z chlebem i dzbanem (det.)

R2
R2 stół ze "zwyczajowymi" kromkami chleba
xpr
L1
lub
xpr
pr chpr żuk gnojarz (skarabeusz) 1. fon.: ḫpr, np.
xpr
r
(war.
x
p
xpr
r
) - ḫpr - stawać się (samorodny, samoistny) i słowa pochodne
2. ideo.: żuk gnojarz, np.
xprZ1
(war.
x
p
D21
r
xpr
) - ḫprr - żuk gnojarz
xnt
W17
lub
xnt
nt chnt dzbany na wodę w stojaku 1. ten hieroglif (
xnt
) posiada wiele różnorodnych odmian
2. nie mylić tego hieroglifu (
xnt
) z podobnymi hieroglifami -
O27
lub
S17A
) - to są różne hieroglify i mają różne znaczenia
3. fon.: ḫnt, np.
xntn
t
(war.
x
n
t
) - ḫnt - z przodu (od przedniej strony) i słowa pochodne
4. ideo.: stojak na dzbany z wodą, np.
xntZ3
- ẖntw - stojak na dzbany z wodą

5. zobacz też: pas noszony przez różnych bogów (šsm)
6. zobacz też: hieroglify dwuliterowe - przedsionek (hol) z kolumnami (ḫ3)

W18
W18
fnD
D19
lub
fnD
ḫnt
lub
fnḏ }
chnt
lub
fndż }
nos, oko i policzek 1. ten hieroglif (
fnD
) bardzo rzadko i "ostrożnie" był używany w płaskorzeźbach lub malunkach naściennych w innej półkursywnej formie -
D20

2. ze względu na podobieństwo hieratyczne (do formy półkursywnej -
D20
) - ten hieroglif (
fnD
) był zamieniany piśmie hieroglificznym przez hieroglif -
Aa32
- np.:
fnDt
Z4
D12
Z2ss
(war.
Aa32t
Z4
D12
Z2ss
) - sty - czerwony barwnik nubijski
3. w słowach o identycznym znaczeniu, ale o różnych rdzeniach słowotwórczych - nie mylić tego hieroglifu (
fnD
) z innym hieroglifem -
rtH
- to są różne hieroglify i mają różne wartości fonetyczne, np.:
   a)
h
n
ifnD
D40
- ḫni
h
n
r
irtH
D40
- ḫnri - jednak obydwa słowa oznaczają: powstrzymywać się
   b)
fnD
t pr
- ḫnt
rtH
t pr
- ḫnrt - jednak obydwa słowa oznaczają: więzienie, twierdza, harem
4. fon. lub fon. det.: ḫnt, np.
xntn
t Z4
fnD
(war.
fnD
t
) - ḫnty - przedni (od sł.: z przodu

5. ideo. lub det.: nos, np.:

   a)
fnD
Z1
(war.
f
nD
fnD
) - fnḏ -
f&n&d fnD
- fnd - nos
   b)
S
D21
t
fnD
- šrt - nozdrza, nos

6. det.: zmysł zapachu (węch), np.:

   a)
t
p
ifnD
- tpi - węch
   b)
s sn
n
fnD
- sn - czuć zapach
7. det.: twarz, np.
xntn
t
fnD
- ḫnt - twarz

8. det.: radość (przyjemność), np.:

   a)
r
S
fnD
- lub ršw - rozradować się
   b)
xntn
t
S
fnD
- ḫntš - mieć przyjemność
9. det.: delikatny, uprzejmy, np.
sf
n
fnD
- sfn - być łagodnym

10. det.: być nieposłusznym, np.:

   a)
bT
n
fnD
- bṯn - nieposłuszny (nieprzyjemny)
   b)
g
f
n
fnD
- gfn - odrzucać (odmawiać)

10. zobacz też: hieroglify – określniki i ideogramy - pradawny rodzaj łuku (det.)

D20

(forma półkursywna)
D20
xrw
P8
lub
xrw
rw chru (chrł) wiosło

1. fon.: ḫrw, np.:

   a)
xrww
(war.
x
r
xrww
) - ḫrw - głos
   b)
xrwwiiA24A1
- ḫrwy - wróg

2. det.: wiosło, np.:

   a)
Hp
t Z1
xrw
- ḥpt - wiosło
   b)
wsrsr
Z1
xrw
- wsr - wiosło
   c) (prawdopodobnie)
xrw
(war.
xrwt
Z1
) - ḫrw lub ḫrwt - wiosło (lub wioślarz), ale taki zapis znany jest tylko z jednego imienia faraona -
<
ranbxrw
>
- Nb-ḫrw-Rc - Nebcheru-Re (dosł.: Pan, Wioślarz boga Re)
P8H
P8A[b]
P9
P9 ḫrf
lub
ḫrwf(?)
chrf
lub
chruf (chrłf)(?)
kombinacja hieroglifów
xrw+f

(wiosło + żmija rogata)
fon.: ḫrf lub ḫrwf(?), np.
x
r
xrwf
y
(war.
P9y
) - hrfy lub hryfy(?) - powiedzieć
xsf
U34
lub
xsf
ḫsf chsf wrzeciono 1. fon. lub półfon.: ḫsf, np.
xsxsffA24
(war.
U35A24
) - ḫsf - odtrącać (odpychać), przeciwstawiać się (sprzeciwiać się) i słowa pochodne
2. ideo.: wir (młyniec, fiz. szybki ruch obrotowy), np.
xsxsf
- ḫsf - wir
U35

(forma alternatywna
U35 kombinacja hieroglifów:
xsf+f

(wrzeciono + żmija rogata)
xtm
S20
lub
xtm
{ ḫtm } { chtm } cylindryczna pieczęć przyczepiona do naszyjnika z koralików (widok z przodu) więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - cylindryczna pieczęć przyczepiona do naszyjnika z koralików (widok z przodu) (det.)

 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
X (duży)
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  X ś lub chś  
XA
K4
lub
XA
{ ẖ3t } { śet } ryba (Oksyrynchos) więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify dwuliterowe - ryba (Oksyrynchos) (ẖ3)

Xnm
W9
lub
Xnm
nm chnm kamienny dzban z rączką

1. fon.: ẖnm, np.:

   a)
XnmmY1V
- ẖnm - złączyć (połączyć)
   b) (war.
XnmwXnmw
) - ẖnmw - Chnum (baraniogłowy bóg, Stwórca ludzi)
2. det.: dzbanek (lub wazon na jakiś konkretny rodzaj oleju), np.
n
Xnm Xnm
(war.
n
S
n
mXnm
) - nšnm - dzbanek
Xkr
Aa30
lub
Xkr
{ ẖkr } { śkr } ozdobnik fryzowy na zwieńczeniu ściany
aH
więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - ozdobnik fryzowy na zwieńczeniu ściany (det.)

Aa30A
Aa30A
Aa31

(Stare Państwo)
Aa31
 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
s (małe)
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  s lub z s lub z s lub z  
D61
D61 s3ḥ seh palce
lub
(czubki czegoś)
1. forma hieroglifu -
D62
- jest określana jako mniej poprawna
2. fon. lub fon. det.: s3ḥ, np.
sAa18AHD61D54
- s3ḥ - (idiom) - podchodzić (w sensie: skradać się na palcach)
3. ideo. lub det.: palce
ssAAHD61
Z1 F51
(war.
D61
Z1
F51
) - s3ḥ - palce
D62
D62
D63
D63
siA
S32
lub
siA
si3 sie kawałek tkaniny z frędzlami 1. fon.: si3, np.
siAAA1
(war.
sisiAA
) - si3 - rozpoznać (rozpoznawać)
2. ideo. lub det.: kawałek tkaniny (kawałek ubrania), np.
siA
Z1
(war.
siAt
siA
) - si3t - kawałek tkaniny
N32

(Stare Państwo)
N32 sin sin grudka gliny lub łajna 1. w okresie Średniego Państwa, ten hieroglif (
N32
) został zamieniony przez hieroglif -
Aa2

2. (sporadycznie) ten hieroglif (
N32
) był formą alternatywną dla hieroglifu -
F52

3. fon. det.: sin, np.
sin
N32
D54wZ5Z5Z5
- sinw - biegacze
4. det.: ohydny (obrzydliwie brudny)
mHsHsN32
- mḥsḥs - ohydny

5. zobacz też: hieroglify – określniki i ideogramy - odchody (det.)

sXr
T11
lub
sXr
lub
zin
lub
zwn
sin
lub
swn
lub
zin
lub
zwn
sin
lub
sun (słn)
lub
zin
lub
zun (złn)
strzała

1. fon. lub fon.det.: sin (zin) lub swn (zwn), np.:

   a)
swn
n
sXr
wr
- swn - zginąć (przepaść)
   b)
sXr
nw Z1
A1
- swnw lub Stare Państwo - war.
sXr
nw
- zinw - lekarz (medyk), natomiast w okresie Średniego Państwa, prawdopodobnie, tytuł lekarza był czytany jako swnw - od funkcjonującego w tym czasie tytułu szefa lekarzy -
wr
r
z
wn
n
nw
w
- wr swnw - przełożony medyków

2. det.: strzała, np:

   a)
aHA
sXr
- cḥ3 - strzała
   b)
sSsr
sXr
- šsr - strzała
sbA
N14
lub
sbA
lub
dwA
sb3
lub
dw3
sbe
lub
due (dłe)
gwiazda 1. fon. lub fon. det.: sb3, np.
sbsbAAA24
(war.
sbAAA24
) - sb3 - uczyć (nauczać) i słowa pochodne

2. pólfon.: dw3, np.:

   a)
dwAAt
ra
- dw3t - poranek (rano)
   b)
dwAA30
(war.
dwAdwA
) - dw3 - uwielbiać (czcić, np. o poranku)
3. w słowie:
dwAt
pr
- dw3t - lub war.
dAt
ra
- d3t - podziemie (lub Duat, Świat Umarłych, Świat Podziemny, a także - półmrok o poranku, taki "magiczny" moment pomiędzy nocą, a świtem)
4. ideo. lub det.: gwiazda, np.
sbsbA
(war.
sbA
Z1
) - sb3 - gwiazda

5. det. dla gwiazd lub gwiazdozbiorów, np.:

   a)
mssxAwxpS
sbA
A40
- Msḫtyw - Wielka Niedźwiedzica (gwiazdozbiór)
   b)
M44t
sbA
- Spd - Sotis (Syriusz - gwiazda)

6. det.: czas wskazywany (odmierzany) przez gwiazdy, np.:

   a)
Abd
sbA
- 3bd - miesiąc
   b)
wn
n
nw
t
sbA
ra
(war.
sbA
t Z1
) - wnwt - godzina lub kapłaństwo
O32
O32 { sb3 } { sbe } przejście więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - przejście (det.)

Aa26
Aa26 sbi sbi (hieroglif nieokreślony) 1. ten hieroglif (
Aa26
) był często zastępowany hieroglifem -
qmA

2. fon.: sbi, np.
sbiAa26A13
- sbi - buntownik (powstaniec)
3. zobacz też: hieroglify – określniki i ideogramy -
qmA
- (1) kij do rzucania; (2) maczuga używana w walce; (3) zamiennik wielu hieroglifów (det.)
spr
F42
lub
spr
spr spr żebro 1. nie mylić tego hieroglifu (
spr
) z podobnymi hieroglifami -
N11
,
N12
lub
D24
- to są zupełnie różne hieroglify
2. fon.: spr, np.
spr
r
D54
- spr - podejście (podchodzenie) i słowa pochodne
3. ideo. lub det.: żebro, np.
spr
Z1 F51
(war.
sp
r
spr
) - spr - żebro
spAt
N24
lub
spAt
{ spt } { spt } ziemia naznaczona wąskimi kanałami nawadniającymi więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - ziemia naznaczona wąskimi kanałami nawadniającymi (det.)

M44
M44 spd spd cierń (kolec)

1. fon.: spd

2. ideo. lub det.: kolczasty (ostry, spiczasty) i słowa pochodne, np.
M44Y1V
(war.
sp
d
M44
) - spd - kolczasty
3. det.: cierń (kolec), np.
sD21
t
M44
- srt - cierń
S31
S31 sm3 sme kombinacja hieroglifów:
s+mA

(złożone ubranie + sierp)
fon.: sm3, np.
S31E2
- sm3 - walczący byk
zmA
F36
lub
zmA
sm3
lub
zm3
sme
lub
zme
płuco i tchawica 1. fon. lub fon. det.: sm3 lub zm3, np.
z
U2
zmA
(war.
zmAAY1V
) - sm3 lub zm3 - jednoczyć (zjednoczyć, połączyć)
2. det.: płuco, np.
zmAAF51
- sm3 - płuco
3. zobacz też: hieroglify – określniki i ideogramy -
Aa25
- (hieroglif nieokreślony) (det.)
Aa25
Aa25 { sm3 } { sme } (hieroglif nieokreślony) więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - (hieroglif nieokreślony) (det.)

zmn
U32
lub
zmn
smn
lub
zmn
smn
lub
zmn
tłuczek i moździerz

1. fon. lub fon. det.: smn lub zmn, np.:

   a)
Hz
mn
n
zmnN33B
Z2ss
(skr.
zmnN33B
Z2ss
) - ḥsmn - natron
   b)
Hz
mn
n
zmnN33B
Z2ss
(skr.
zmnN34
N33A
) - ḥsmn - brąz (metal)
   c)
smn
n
zmnY1V
- smn lub zmn - ustanawiać' (zakładać, ufundować)
2. det.: nacisk (naciskać), np.
smn
n
zmn
- smn - lub war.
z
mn
n
- zmn - naciskać (w sensie: naciskać wałkiem ciasto, wałkować poprzez nacisk)

3. det.: funt (jednostka masy), waga (ciężar, nacisk, siła) i słowa pochodne, np.:

   a)
sidmzmnD42
- sḥm - lub war.
z
H zmn
- zḥm - funt
   b)
HmAAtzmn
- ḥm3t - sól
   c)
d
n
szmn
- dns - lub war.
wd
n
zmnO39
- wdn - ciężki (ciężkawy lub mocny)

4. zobacz też: hieroglify dwuliterowe - tłuczek (t)

xAst
N25
lub
xAst
{ smt }
lub
{ zmt }
{ smt }
lub
{ zmt }
piaszczyste wzgórza wznoszące się ponad linią upraw więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - piaszczyste wzgórza wznoszące się ponad linią upraw (det.)

s
S29
lub
s
{ snb } { snb } złożone ubranie 1. więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify jednoliterowezłożone ubranie (s)
2. więcej o tym hieroglifie:
   hieroglify – określniki i ideogramy - złożone ubranie (det.)

snD
G54
lub
snD
snd
lub
snḏ
snd
lub
sndż
związana gęś lub kaczka 1. (z nieznanych powodów) fon. lub fon. det.: snd lub snḏ, np.
snDA2
(war.
snDn&D snD
) - snḏ - war.
sn
d
snD
- snd - strach i słowa pochodne
2. det.: ukręcić szyję (ptakowi, np. kaczce), ofiarowanie (ofiarować), np.
wS
n
snD
- wšn - ukręcić szyję, ofiarować
Q7
Q7 { srf } { srf } nagrzewnica z płomieniami wystającymi z niej więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - nagrzewnica z płomieniami wystającymi z niej (det.)

xn
G41
lub
xn
sḥw
lub
ḳmi
shu (shł)
lub
qmi (kmi)
kaczka lądująca więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify dwuliterowe - kaczka lądująca (ḫn)

zSSt
Y8
lub
zSSt
sḫm
lub
{ sššt }
schm
lub
{ sszszt }
sistrum 1. (tylko pomiędzy 1976-1292 r.p.n.e.) fon: sḫm, np.
zSStmA24ir
f
A44
- sḫm-ir-f lub sḫm-iry-f - możnowładca
2. det.: sistrum, np.
z
S
S
t
zSSt
(war.
zSSt
) - sššt - sistrum (rodzaj grzechotki)
sxt
M20
lub
sxt
{ sḫt } { scht } trzcina rosnąca jedna przy drugiej więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify dwuliterowetrzcina rosnąca jedna przy drugiej (sm)

Szp
O42
lub
Szp
sšp
lub
šsp
lub
šzp
sszp
lub
szsp
lub
szzp
ogrodzenie na zewnątrz pierwotnej świątyni
O19
1. (pierwotnie) fon.: sšp, np.:
   a)
Szp
p
ra
(war.
sS
p
Hnmmt
) - sšp - światło dzienne, świt
   b)
sS
p
Szp
- sšp - odzyskać (otrzymać)
2. fon.: šsp lub šzp, np.:
Szp
p
A24
- šsp - lub war.
S
z
p
O43
) - šzp - odzyskać (otrzymać)
O43

(Stare Państwo)
O43
sSm
T31
lub
sSm
sšm sszm ostrzałka do noży 1. nie mylić tego hieroglifu (
sSm
) z łudząco podobnym hieroglifem noża -
T30
- to są różne hieroglify

zasadnicza różnica jest widoczna w rączce - ostrzałka do noży posiada rączkę oprawioną, natomiast nóż jest wykonany z jednego elementu wraz z rączka nieoprawioną

2. fon.: sšm, np.
ssSmmD54
(war.
sSsSm
Z1
lub
sT32mD54
) - sšm - prowadzić (przewodzić)

3. zobacz też: kombinacja hieroglifów: ostrzałka do noży + kroczące nogi (sšm)

T32
T32 sšm sszm kombinacja hieroglifów:
sSm+D54

(ostrzałka do noży + kroczące nogi)
1. fon.: sšm, np.
sT32mD54
- sšm - prowadzić (przewodzić)

2. zobacz też: ostrzałka do noży (sšm)

T33
T33 { sšm(?) } { sszm(?) } ostrzałka do noży noszona przez rzeźnika więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - ostrzałka do noży noszona przez rzeźnika (det.)

sS
V6
lub
sS
sšr sszr sznur 1. z powodu pomieszania z hieroglifem
sSr
- torby z płótna (lnu) także fon.: sšr

2. więcej o tym hieroglifie:
   hieroglify dwuliterowe - sznur (šs)
3. zobacz też: torba z płótna (lnu) (sšr)

Aa7
Aa7 sḳr sqr (skr) (hieroglif nieokreślony) 1. fon. det.: sḳr, np.
sq
r
Aa7
(war.
Aa7
) - sḳr - uderzać
2. det.: uderzać (nagle), np.
sq
r
T30
a
(
sAa7
T2
) - sḳr - uderzać
Aa7
Aa7A[c]
sTA
V2
lub
sTA
sṯ3 scze kombinacja hieroglifów:
100+z

(zwój sznura + rygiel)
1. fon.: sṯ3, np.:
sTA
t t
- sṯ3t - jutrzenka
2. ideo.: ciągnąć, wyciągać, np.
sT
sTA
A
- sṯ3 - lub war.
st
U30
sTA
D54
- st3 - ciągnąć, wyciągać
3. (z nieznanych powodów) det.: spieszyć się, np.
AssTA
D54
- 3s - spieszyć się
stp
U21
lub
stp
stp stp topór podczas pracy na drewnianym bloczku 1. fon. lub półideo.: stp, np.
st
p
stp
Y1
(war.
stp
p
Y1V
) - stp - wybierać (postanowić)
2. (Stare Państwo) det.: siekać (pociąć), np.
st
p
stp
- stp - siekać
G33
G33 sd3 sde czapla złotawa(?) 1. fon. det.: sd3, np.
sdAG33
- sd3 - war.
sdAdAG33wr
- sd3d3 - drżeć (trząść się)
2. det.: ptak Sd3 (?- czapla złotawa), np.
sdAG33Z1
- sd3 - ptak Sd3
U42[a] sdb
lub
sḏb
sdb
lub
sdżb
widły 1. nie mylić tego hieroglifu () z jakby jego podobną, ale odwróconą wersją hieroglifu -
zxnt
- to są różne hieroglify

2. fon.: sdb lub sḏb, np.:
   a) (war. ) - sḏb - przeszkoda (zawada)
   b) - sdb - przeszkoda (zawada)
3. det.: widelec, np. - cbt - widelec
4. zobacz też: hieroglify – określniki i ideogramy - tyczka podpierająca (det.)

 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
S (duże)
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  S š sz  
Swt
S35
lub
Swt
{ šwt } { szut (szłt) } parasol (wachlarz) przeciwsłoneczny ze strusich piór więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - parasol (wachlarz) przeciwsłoneczny ze strusich piór (det.)

S36

(Stare i Średnie Państwo)
S36
Sma
M26
lub
Sma
šmc szme turzyca wyrastająca ze znaku ziemi przypominającego hieroglif
N17
1. prawdopodobnie ten hieroglif (
Sma
) jest kwitnącą turzycą, odmianą podobnego hieroglifu -
sw

2. fon.: šmc, np.
Smaiit
- šmcyt - śpiewak, piosenkarz
3. ideo.: Górny Egipt, np.
Sma
(war.
Smaa
w
spAt
) - Šmcw - Górny Egipt

4. zobacz też: kombinacja hieroglifów: turzyca wyrastająca ze znaku ziemi + przedramię (šmc)

M27
M27 šmc szme kombinacja hieroglifów:
Sma+a

(turzyca wyrastająca ze znaku ziemi + przedramię)
1. fon.: šmc, np.
M27iit
- šmcyt - śpiewak, piosenkarz
2. ideo.: Górny Egipt, np.
M27zp
- Šmc lub Šmcw - Górny Egipt

3. zobacz też: turzyca wyrastająca ze znaku ziemi (šmc)

Sms
T18
lub
Sms
{ šms } { szms } kij pastuszy
awt
z tobołkiem zasznurowanym, zawierającym nóż, itp.
więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - kij pastuszy z tobołkiem zasznurowanym, zawierającym nóż, itp. (det.)

Sna
U13
lub
hb
lub
Sna
šnc szne pług 1. więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify dwuliterowe - pług (hb)
2. zobacz też: dwie gałęzie złączone na końcu (šncw)

U14

(Stare Państwo)
U14 šnc szne dwie gałęzie złączone na końcu 1. ten hieroglif (
U14
) jako fonem šnc został dosyć wcześnie zastąpiony przez hieroglif -
Sna

2. fon. lub fon. det.: šnc
3. zobacz też: pług (šnc)

SsA
F5
lub
SsA
šs3 szse głowa bawolca
E9

1. fon. lub fon. det.: šs3, np.:

   a)
SsAsAF5Y1V
(war.
F5Y1V
) - šs3 - być wykwalifikowanym (być uprawnionym, być fachowcem)
   b)
F5wY1
Z2ss
- sš3w - nakaz, przepis (recepta)
2. det.: mądrość, wiedza, wyuczony człowiek (być uprawnionym, być fachowcem), np.
z
S
F6
(war.
z
S
F6Y1VZ3
lub
F6
) - (?) - być wyuczonym, być w stanie nauczyć się
F6
F6 przednia część bawolca
E9
S17A
S17A šsm szsm pas noszony przez różnych bogów
lub
przepaska
1. ten hieroglif (
S17A
) posiada wiele różnorodnych odmian
2. nie mylić tego hieroglifu (
S17A
) z podobnymi hieroglifami -
O27
lub
xnt
) - to są różne hieroglify i mają różne znaczenia

3. fon.: šsm, np. - šsmt - malachit (minerał)

4. ideo.(?): Szesmetet (bogini z Tekstów Piramid - matka umarłych, określano ją także przydomkiem Pani Punt, prawdopodobnie jej rodowód wywodzi się z wierzeń ludów afrykańskich), np.
S;zmt
X1
S17AB1
- Šsmtt lub Šzmtt - Szesmetet

5. zobacz też: dzbany na wodę w stojaku (ḫnt)
6. zobacz też: hieroglify dwuliterowe - przedsionek (hol) z kolumnami (ḫ3)

S17B[a]
 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
k
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  k k k  
kAr
O18
lub
kAr
{ k3i }
lub
{ k3r }
lub
{ k3ri }
{ kei }
lub
{ ker }
lub
{ keri }
kaplica
(widok z boku)
więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - kaplica (widok z boku) (det.)

 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
q
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  q q q lub k lub ku  
qmA
T14
lub
qmA
{ qm3 } { qme (kme) } (1) kij do rzucania

(2) maczuga używana w walce
(3) zamiennik wielu hieroglifów

więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - (1) kij do rzucania (2) maczuga używana w walce (3) zamiennik wielu hieroglifów (det.)

T15
T15
 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
g
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  g g g  
sSr
V33
lub
sSr
g
lub
sšr
g
lub
sszr
torba z płótna (lnu) 1. w okresie Średniego Państwa, w hieratyce, ten hieroglif (
sSr
) był nie do rozróżnienia z hieroglifem -
sS

   * w piśmie hieroglificznym oba znaki były często używane zamiennie
2. (tylko w kilku słowach) fon.: g, np.:

   a)
wsSr
sSr
wr
(war.
wg
g
wr
) - wgg - nędza (niedola, nieszczęście)
   b)
sSrbA
niwt
(war.
sSrbt
y
Aniwt
)- Gbtyw - Koptos (miasto w Górnym Egipcie)

3. fon.: sšr, ale prawdopodobnie litera r była często pomijana, np.:

   a)
sS
Z1
U9
Z2
(war.
V35
V35 V35
U9
lub
ssS
r
U9
) - sšr - zboże
   b)
sS Z1
Y1
(war.
ssS
r
Y1V
lub
sS
r
sSr
) - sšr - sprawa, zainteresowanie (dotyczyć, obchodzić)

4. ideo. lub det.: płótno (len), ubrania, np:

   a)
sSr
(war.
sS
r
sSr
) - sšr - lub war.
sS
r
sSr
- šsr - płótno, ubrania
   b)
swt
sSr
- sšr-nsw - lub war.
sS
r
swt
n
- sšr-nzw - płótno królewskie, jedwab morski (delikatna i połyskująca tkanina z włókien bisiora małży)

5. det.: związać (wiązać) i słowa pochodne, np.:

   a)
a
r
f
sSr
A24
- crf - związać, zawijać (pakować),
   b)
sT
sSr
(war.
st
y
Aa2
) - sty - perfumy - ponieważ były przechowywane w torbie z płótna

6. zobacz też: hieroglify dwuliterowe - sznur (šs)

V34
V34
V35

(Stare Państwo)
V35
N2
N2 { grḥ } { grh } niebo z zawieszonym pod nim złamanym berłem Ues więcej o tym hieroglife:

   hieroglify – określniki i ideogramy - niebo z zawieszonym pod nim złamanym berłem Ues (det.)

N3

(Stare Państwo)
N3
grg
U17
lub
grg
grg grg kilof do kopania sadzawki
S
1. fon.: grg, np.
g
r
grgwr
(war.
g
r
ggrgwr
lub
grg
) - grg - kłamstwo, fałsz
2. ideo.: zakładać coś (fundować), ustanawiać (ustalać), np.
g
r
grg
(war.
g
r
ggrgY1V
lub
grg
) - grg - zakładać coś (fundować), ustanawiać (ustalać)
U18

(Stare Państwo)
U18
 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
t (małe)
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  t t t  
V39
V39 { tit } { tit } krawat lub trok w innej aranżacji hieroglifu
anx
więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - krawat lub trok w innej aranżacji (det.)

tyw
G4
lub
tyw
tyw tju (tjł) myszołów długonogi 1. ten hieroglif (
tyw
) czasami bywa nie do rozróżnienia z podobnym hieroglifem -
A
- to są zupełnie różne hieroglify
2. fon.: tyw, np.
nTrXr
r
tywA1
Z2ss
- ẖr-tyw-nṯr - grabarze (pracownicy Miasta Umarłych)

3. zobacz też: hieroglify jednoliterowe - sęp egipski (3)

T8
T8 tpy tpj sztylet starszego rodzaju 1. fon.: tpy, np.
T8
(war.
tp
p y
) - tpy - szef, pierwszy (1-szy)
2. det.: sztylet, np.
D53
t
p
n
t
T8
(war.
mt p
n
t
) - mtpnt - sztylet

3. zobacz też: hieroglify dwuliterowegłowa z profilu (tp)

THn
S15
lub
tHn
lub
THn
{ tḥn }
lub
{ ṯḥn }
{ thn }
lub
{ czhn (tczhn) }
napierśnik ze szklanych lub fajansowych koralików więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - napierśnik ze szklanych lub fajansowych koralików (det.)

S16

(Stare Państwo)
S16
S17

(Stare Państwo)
S17
txn
O25
lub
txn
{ tḫn } { tchn } obelisk więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - obelisk (det.)

 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
T (duże)
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  T cz lub tcz  
Aa6
Aa6 ṯm3 czme (tczme) (hieroglif nieokreślony) 1. nie mylić tego hieroglifu (
Aa6
) z podobnym hieroglifem -
dmD
- to są różne hieroglify i mają różne znaczenia
2.fon. det.: ṯm3, np.
TmAAa6
(war.
TmATmAN21
) - ṯm3 - kataster lub rodzaj gruntu
3. det.: mata, np.
t
U2
Aa6
- tm3 (?- od ṯm3) - mata

4. zobacz też: hieroglify – określniki i ideogramy - związane paski z materiału (det.)

mDt
V19
lub
mDt
lub
XAr
lub
TmA
ṯm3
lub
{ mḏt }
lub
{ ẖ3r }
czme (tczme)
lub
{ mdżt }
lub
{ śer }
pęta dla bydła z poprzeczką 1. nie mylić tego hieroglifu (
XAr
) z podobnym hieroglifem -
Aa19
- mają różne znaczenia
2. fon. lub fon. det.: ṯm3, np.
TmATmAN21
Z1
(war.
TmAAa6
lub
TmAZ1
N23
) - ṯm3 - kataster lub rodzaj gruntu
3. ideo. lub det.: stabilność, np.
mDt
(war.
V21t
pr
lub
mD&t mDt
) - mḏt - stabilność
4. (miara pojemności) det.: wór jako miara pojemności, także nazwa wyrobów tkackich lub wikliniarskich, np.
XA
r
XAr
(war.
XAr
) - ẖer - wór (jako miara pojemności)
5. det.: mata, np.
t
mA
AXAr
(war.
tmAAa6
lub
tmAAmTmA
) - tm3 (od ṯm3') - mata
6. ten hieroglif (
mDt
), z powodu pomieszania ze starszym hieroglifem lektyki lub przenośnej świątyni (relikwiarza), używany był jako det.: lektyka, przenośna świątynia oraz słowa związane z transportem osób i rzeczy, np.:
   a)
q
n
iTmA
- ḳni - palankin (rodzaj lektyki), a także jako rzecz przenośna: snopek zboża
   b)
k
A
r
TmA
- k3r - świątynia (przenośna)
   c)
S
T
iit
TmA
- šṯyt - świątynia Sokara w Memfis (ponieważ, Sokar był m.in. patronem nosicieli lektyk i wszystkich osób związanych z transportem)

6. zobacz też: hieroglify dwuliterowe - pęta dla bydła bez poprzeczki (mt)

7. zobacz też: hieroglify dwuliterowe -
Aa19
- (hieroglif nieokreślony) (det.)
 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
d (małe)
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  d d d  
dmD
S23
lub
dmD
{ dmd }
lub
{ dmḏ }
{ dmd }
lub
{ dmdż }
związane paski z materiału więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - związane paski z materiału (det.)

dwAt
N15
lub
dwAt
{ d3t } { det } gwiazda w okręgu więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - gwiazda w okręgu (det.)

T30
T30 { dmt(?) } { dmt(?) } nóż więcej o tym hieroglifie:

   hieroglify – określniki i ideogramy - nóż (det.)

dSr
G27
lub
dSr
dšr dszr flaming 1. półfon.: dšr, np.
d
S
r
dSr
(war.
dSr
r
) - dšr - czerwony (kolor) i słowa pochodne
2. det.: flaming, np.
d
S
r
dSr
- dšr - flaming
D51
D51 dḳr
lub
cnt }
lub
{ ḳ3w }
dqr (dkr)
lub
{ ent }
lub
{ keu (keł) }
palec (poziomy) 1. fon. det.: dḳr, np.
d
q
r
D51
M33
(skr.
D51
M33
) - dḳr lub dḳrw - owoce (l. mn.)
2. ideo. lub det.: paznokieć, np.
a
n
t
D51
(skr.
D51
t Z1
) - cnt - paznokieć
3. (z nieznanych powodów) det.: miarka, mierzyć, np.
xAAD51
D40
- ḫ3i - miarka, mierzyć
4. det.: brać, np.
TAAD51
D40
- ṯ3i - brać
5. det.: ściskać (także w sensie: nacisk), np.
d
q
r
D51
A24
- dḳr - nacisk
6. (papirusy medyczne) det.: ziarno (ziarenko), np.
qAwD12
Z2ss
(skr.
D51
M33
) - ḳ3w - ziarna (l. mn.)
7. (papirusy medyczne) det.: nacięta (przecięta) figa sykomory, także paznokcio-podobne narzędzie do nacinania lub ogólnie, pojęcie oznaczające skrobanie (lub skrobak w kształcie figi), np.
n
q
a
W r
D51
M33
- nḳcw - nacięta (przecięta) figa sykomory, narzędzie do nacinania, skrobak

8. zobacz też: palec (pionowy) (ḏbc)

 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)
D (duże)
Hieroglif Gardiner
lub
WikiHiero
translit. translit. polska Opis Uwagi
Oznaczenia: transl. – transliteracja, fon. – fonetyka, półfon. – półfonem, fon. det. – fonetyczny determinatyw, ideo. – ideogram, półideo. – półideogram, det. – determinatyw, war. – wariant, skr. – forma skrótowa zapisu
  D  
DbA
T25
lub
DbA
ḏb3 dżbe pływaki trzcinowe używane w łowieniu ryb i polowaniu na hipopotamy fon.: ḏb3, np.:
   a)
DbAbY1V
(war.
DbDbAA
) - ḏb3 - ubierać (odziać), ozdabiać (upiększać)
   b)
DbAbY1V
(war.
dbbAADbAY1V
) - ḏb3 - zamieniać (zastąpić)
   c)
DbAbxt
Z1
- ḏb3 - tratwa, pływak (lub jakakolwiek rzecz unosząca się na wodzie i utrzymująca inne przedmioty ponad powierzchnią wody)
Dba
D50
lub
Dba
ḏbc ḏbc palec (pionowy) 1. (w piśmie hieroglificznym i hieratyce) ten hieroglif (
Dba
) prawdopodobnie - z powodu niedokładnego kopiowania, był często mylony z hieroglifem -
T14
- chociaż to są zupełnie różne hieroglify, - przykładowy błąd to np.:
poprawnie -
mt
t
r
qmAqmAA2A1
 - mtr - świadek
błędnie -
mt
t
r
DbaDbaA2A1

2. fon.: ḏbc

3. (liczba) ideo.: 10 000 (dziesięć tysięcy), np.
Dba
- ḏbc - 10 000 (dziesięć tysięcy)
4. ideo. lub det.: palec, np.
Dba
(war.
DbaDba
) - ḏbc - palec
5. det.: dwa palce -
DbaDba
- określają: trafny (celny) lub precyzyjny (dokładny), np.:
   a)
a
q
ADbaDbaY1V
- cḳ3 - celny
   b)
mt
t
DbaDba
- mty lub mtr - dokładny

6. zobacz też: palec (poziomy) (dḳr)
7. zobacz też: hieroglify - określniki i ideogramy - (1) kij do rzucania; (2) maczuga używana w walce; (3) zamiennik wielu hieroglifów (det.)

wAs
S40
lub
wAs
cm
lub
w3b
lub
w3s
lub
i3tt
dżem
lub
ueb (łeb)
lub
ues (łes)
lub
iett
berło o prostym kiju i z głową Seta 1. fon. lub fon. det.: w3s, np.
wAAswAsnDs
(war.
wAsnDs
lub
wAsmnDs
) - w3si - rozkład (rozpad, upadek)
2. fon.: cm, np.
wAsmnbw
(war.
wAsnbw
) - cm - złoto (w sensie: wysokiej próby)
3. fon.: w3b, np.
wAsbwAsR12
- W3b lub W3bwy - Oksyrynchos (nom w Środkowym Egipcie)
4. fon.: i3tt, np.
wAst
t
Hnqt
(war.
R19t
t
Hnqt
) - i3tt - mleko, śmietanka
5. ideo. lub det.: berło Ues, np.
wAsZ1
(war.
wAswAs
) - w3s - berło Ues
6. (w piśmie hieroglificznym) ten hieroglif (
wAs
) oznaczał także berło Dżem, np.
Dam
- cm - berło Dżem

7. zobacz też: berło o wężowym kiju i z głową Seta (cm)
8. zobacz też: hieroglify – określniki i ideogramy - berło Ues z wstążką i piórem (det.)

Dam
S41
lub
Dam
cm dżem berło o wężowym kiju i z głową Seta 1. fon.: cm, np.
Dammwnbw
N33
Z2
- cmw - dobre złoto (w sensie: srebro, drogocenny metal - l. mn.)
2. ideo. i det.: berło Dżem, np.
DamZ1
(war.
D
a
m
) - cm - berło Dżem

3. zobacz też: berło o prostym kiju i z głową Seta (cm)

 
Kategorie:   A
(duże)
i y a
(małe)
w b p f m n r h
(małe)
H
(duże)
x
(mały)
X
(duży)
s
(małe)
S
(duże)
k q g t
(małe)
T
(duże)
d
(małe)
D
(duże)

Zobacz też

Uwagi

  1. a b c d e f g h i j k l m n o Hieroglif niedostępny w rozszerzeniu WikiHiero w Wikipedii
  2. Ten hieroglif dostępny jest w rozszerzeniu WikiHiero w Wikipedii, ale pod innym symbolem, jako P8H.
  3. Ten hieroglif dostępny jest w rozszerzeniu WikiHiero w Wikipedii, ale pod innym symbolem, jako Aa7\.

Przypisy

  1. Davies W.V., M.G. Witkowski (tłum.), Egipskie hieroglify, Warszawa: RTW, [cop. 1998], ISBN 83-86822-89-9, OCLC 749730090.

Bibliografia

  • Erman Adolf, Breasted James Henry (translated by), Egiptian grammar. Williams and Norgate, Henrieta Street, Covent Garden, London and 20 South Frederick Street, Edinburgh 1894.
  • Roeder Günter (prof. University of Breslau), Mercer Samuel A.B. (translated by), Short Egiptian Grammar. New Haven: Yale University Press; London: Humphrey Milford; Oxford: Oxford University Press, Leipzig 1920.
  • Gardiner Alan H. (Sir), Egyptian Grammar. The Griffith Institute 1973. ISBN 0-900416-35-1

Linki zewnętrzne

  • opis pisma hieroglificznego wraz z listą znaków (Ancient Egyptian scripts) [online], omniglot.com [dostęp 2018-02-27] (ang.).
  • kurs online dla początkujących z lekcjami czytania i pisania w piśmie hieroglificznym średnioegipskim [online], www.egyptianhieroglyphs.net [dostęp 2021-03-17] (ang.).

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się