| |
| Występowanie | |
|---|---|
| Rodzina | |
| Ojciec | |
| Matka |
Melia |
| Rodzeństwo | |
Foroneus (gr. Φορωνεύς Phorōneús, łac. Phoroneus) – w mitologii greckiej pierwszy człowiek na świecie, syn boga rzeki Inachos i Okeanidy Melii, brat kochanki Zeusa Io. Założyciel Argos.
Jan Parandowski nie wymienia w ogóle postaci Foroneusa. Wspomina on boga rzeki Inachosa, jako jego dziecko podaje jednak tylko Io[1]. Podobnie podaje słownik Schmidta w opisie Inachosa[2]. Podaje on też jednak w innym miejscu, że według niektórych podań rzeczywiście istniał w mitologii greckiej Foroneus będący synem tegoż Inachosa i nimfy imieniem Melia[3]. Jako jego braci Pierre Grimal wymienia Ajgialeusa i Fegeusa[4].
| Uranos | Gaia | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Okeanos | Tethys | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Inachos | Melia | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Io | Foroneus | Ajgialeus | Fegeus | ||||||||||||||||||||||||||||
Tenże Foroneus uchodzi za pierwszego władcę Argos[2]. Wedle mitów z Peloponezu miał być w ogóle pierwszym z ludzi[4]. Miał on również być tym, który nauczył ludzkość wykorzystywania ognia[2] i budowania miast[4].
Jeden z mitów podaje, że Foroneusa wybrano, aby rozsądził spór o Peloponez rozgrywający się między Posejdonem a Herą. Foroneus podjął się zadania, rozstrzygając po myśli bogini. Foroneus podbił Peloponez[2] i wprowadził na półwyspie kult Hery z Argos[4]. Po jego odejściu trzej synowie podzielili ziemie ojca: Pelasgos, Agenor i Iasos. Kar natomiast założył Megarę i tam zamieszkał[2].
Foroneus pojął za żonę Kerdo, również będącą nimfą[2]. Jego żonami mogły być też Telediko i Pejto[4].
Nie ma zgody co do imion ani liczby[4] dzieci Foroneusa. Za jego dzieci uważa się Pelasgosa, Iasosa, Agenora[4][2], Lyrkosa[4] i Kara[4][2]. W niektórych opracowaniach podaje się też Niobe[4].
Robert Graves tłumaczy imię Foroneusa jako przynoszący cenę, uznaje go bowiem za wynalazcę rynku[5]. Uznaje też Foroneusa za wynalazcę ognia, lokalnego herosa i wieszczka[6][7]. Uważa, że założył pierwsze miasto targowe, Fornikon, które później dopiero otrzymało nazwę Argos[8]. Łączy go, wraz z siostrą Io, z powstaniem afabetu[9][10]. Graves przypisuje on Foroneusowi jedno ze świętych drzew: olchę[11] i czwarty miesiąc[12]. Drzewo to wiązano także z Kronosem, noszącym przydomek Foroneus. Wśród jego dzieci wymienia Apisa[13] i Niobe (zaznaczając też, że mogłaby być nie córkę, ale jego matką)[14]. Po śmierci miał trafić na Pola Elizejskie[15]. Autor łączy Foroneusa z postacią z innych mitologii: z celtyckim Branem, bogiem-wroną[16] (jako herosa-wieszczka[12]), jako warianty imienia podając Barn, Bergn, Vron, Efron, Fearn, Gwern, Brennus[12]. Czyni też porównania do olbrzymów z Księgi Rodzaju[17]. Związek wynalazcy ognia z olszą wynikać ma z uznania, jakim cieszyć miał się niegdyś węgiel drzewny z olszy. Graves interpretuje podział Peloponezu na synów Foroneusa jako echo przedachajskiego podziału półwyspu oraz zauważa w tym wydarzeniu podobieństwo do podziału świata między synów Kronosa[12]. Rozniecenie kultu Hery na Peloponezie przypisuje Kerdo[18].
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.