Języki pidżynowe[1] (pidgin, pidżyn) – języki pomocnicze o uproszczonej budowie strukturalnej, a także o ograniczonym słownictwie, powstałe na bazie dwóch (lub więcej) języków. Nazwa „pidżyn” pochodzi od chińskiej wymowy angielskiego słowa business („biznes”)[2].

Języki pidżynowe powstały na skutek przemieszania języków różnych grup społecznych w strefach ich kontaktów. Często używane na obszarach wielojęzycznych np. jako języki handlu, armii, na plantacjach, w skupiskach miejskich i przemysłowych, gdzie stykają się przedstawiciele różnych grup językowych.

Najczęściej spotykane w Azji, Afryce i Ameryce. Często powstają na bazie języków kolonizatorów (np. angielski, portugalski, hiszpański, francuski, rosyjski) bądź języków rozpowszechnionych na dużym obszarze (arabski, suahili czy zulu).

Języki pidżynowe, które przeszły proces natywizacji i zostały przyjęte jako języki etniczne, stają się językami kreolskimi[3]. Języki kreolskie cechują się rozbudowanym słownictwem i lepiej rozwiniętą strukturą gramatyczną, pod względem złożoności przypominającą systemy typowych języków świata[4].

Językami pidżynowymi zajmuje się subdyscyplina językoznawstwa – kreolingwistyka[5].

Określenia tego używa się również w informatyce – pidżynowe języki programowania nie służą do pisania rzeczywistych programów, a jedynie do demonstracji algorytmów, np. Pidgin Pascal. Również w matematyce używa się potocznie sformułowania pidgin mathematics na zapis matematyczny, który nie jest do końca ścisły. Niegdyś języki pidżynowe (jak np. żargon chinook) określano terminem „żargon”[6].

Przykłady języków pidżynowych

Zobacz też

Przypisy

  1. Krystyna Damm, Aldona Mikusińska (red.), Ludy i języki świata, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000 (PWN Leksykon), s. 165, ISBN 83-01-13070-9, OCLC 830240260 (pol.).
  2. Pidgin, w: Online Etymology Dictionary, dostęp 9 października 2008. (ang.)
  3. Mistrík 1993 ↓, s. 251.
  4. Peter Mühlhäusler, Overview of the pidgin and creole languages of Australia, [w:] Suzanne Romaine (red.), Language in Australia, Cambridge: Cambridge University Press, 1991, s. 159–173, DOI: 10.1017/CBO9780511620881.011, ISBN 978-0-511-62088-1, ISBN 978-0-521-33983-4, OCLC 776966869 [dostęp 2021-08-10] (ang.), patrz s. 160.
  5. Knapik, Aleksandra R., Piotr P. Chruszczewski, Kreolingwistyka w zarysie. Językowo-kulturowe mechanizmy przetrwania, rozwoju i dezintegracji., 2023, ISBN 978-1-68346-166-1 (pol. • ang.).
  6. Keith Allan, Julie Bradshaw, Geoffrey Finch, The English Language and Linguistics Companion, Houndmills: Palgrave Macmillan, 2010, s. 210, DOI: 10.1007/978-1-349-92395-3, ISBN 978-1-349-92395-3, ISBN 978-1-4039-8971-0, OCLC 1391523603 [dostęp 2023-10-09] (ang.).

Bibliografia


Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się