Pokrewieństwo języków – powiązanie między językami naturalnymi polegające na pochodzeniu tych języków od wspólnego prajęzyka[1][2]. Dwa języki uznaje się za pokrewne, jeśli jeden z nich pochodzi od drugiego lub jeśli oba pochodzą od wspólnego przodka. Na przykład język włoski pochodzi od łaciny, a zatem włoski i łacina są spokrewnione. Z kolei język hiszpański też pochodzi od łaciny, a zatem włoski i hiszpański są spokrewnione.

Języki spokrewnione dzielą ze sobą pewne cechy w zakresie słownictwa, gramatyki i systemu dźwiękowego[3]. Niektóre języki nie wykazują pokrewieństwa względem innych poznanych języków – mowa wówczas o językach izolowanych (przykładem języka izolowanego jest baskijski)[4].

O pokrewieństwie języków można wyrokować na podstawie analizy leksyki i cech dźwiękowych[5]. O wspólnym pochodzeniu języków nie świadczą natomiast pojedyncze podobieństwa słownikowe, które mogą być wynikiem przypadku (por. wyraz dog w języku mbabaram i angielskim)[6][7]. Cechy świadczące o pokrewieństwie należy odróżnić od cech zapożyczonych wskutek kontaktu językowego (np. język angielski zapożyczył duży zasób leksyki francuskiej, a amharski zapożyczył szyk wyrazów z sąsiednich języków kuszyckich)[8]. Odrębną grupę tworzą uniwersalia językowe, czyli cechy typowe dla wszystkich języków świata (np. zbliżone formy wyrazu mama)[6].

W ustalaniu pokrewieństwa między językami poprzez wykazywanie w nich tak zwanych regularnych odpowiedniości stosuje się metodę porównawczą[5].

Przypisy

  1. Kazimierz Polański (red.), Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, wyd. 2, Wrocław: Ossolineum, 1999, s. 444, ISBN 83-04-04445-5, OCLC 835934897.
  2. Pereltsvaig 2020 ↓, s. 10.
  3. Pereltsvaig 2020 ↓, s. 11.
  4. Slavomír Ondrejovič, Od hovoriaceho stroja k sociálnej lingvistike: kapitoly z jazykovednej historiografie, Bratislava: Veda, 2000, s. 78, ISBN 978-80-224-0608-6 (słow.).
  5. a b Pawley i Ross 2006 ↓, s. 44.
  6. a b Comrie 1990 ↓, s. 8.
  7. Steven Pinker, Jazykový instinkt: Jak mysl vytváří jazyk, Praha: Dybbuk, 2009, s. 293, ISBN 978-80-7438-006-8 (cz.).
  8. Comrie 1990 ↓, s. 9–10.

Bibliografia


Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się