Wiesław Witkowski
Data i miejsce urodzenia

7 stycznia 1927
Warszawa

Data i miejsce śmierci

25 lutego 2022
Kraków

profesor nauk filologicznych
Specjalność: filologia wschodniosłowiańska
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Habilitacja

1969

Profesura

1978

Uczelnia

Uniwersytet Jagielloński

Wiesław Witkowski (ur. 7 stycznia 1927 w Warszawie, zm. 25 lutego 2022 w Krakowie) – polski filolog, językoznawca, rusycysta i ukrainista. Emerytowany profesor zwyczajny Uniwersytetu Jagiellońskiego[1].

Życiorys

Urodził się w rodzinie kresowej; pochodząca z Wołynia matka, Barbara z d. Barcikowska, była nauczycielką, ojciec, Czesław, rodem z Podola – inżynierem[1]. Uczył się w Łodzi, Skierniewicach, a podczas okupacji na tajnych kompletach (mała matura) i w szkole handlowej; dużą maturę uzyskał w Liceum Ogólnokształcącym im. Bolesława Prusa w Skierniewicach[1]. W latach 1946–1952 studiował polonistykę ze specjalizacją slawistyczną na Uniwersytecie Jagiellońskim[1]. Jego nauczycielami byli m.in. Tadeusz Grabowski, Zenon Klemensiewicz, Tadeusz Lehr-Spławiński, Kazimierz Nitsch, Jan Safarewicz, Kazimierz Wyka, a przede wszystkim Jan Janów – kierownik Zakładu Języków Ruskich Studium Słowiańskiego[2][3].

Kariera akademicka Wiesława Witkowskiego rozwijała się od posady asystenta-wolontariusza (1948) na III roku studiów, przez stanowiska: młodszego asystenta (1950), starszego asystenta (1954), adiunkta (1963), docenta (1969), profesora nadzwyczajnego (1978), aż do profesora zwyczajnego (1992). W 1963 roku obronił doktorat poświęcony językowi Leksykonu Pamby (Pamwy) Beryndy, habilitację otrzymał na podstawie rozprawy o języku Joannicjusza Galatowskiego[1]. W latach 1984–1993 był dyrektorem Instytutu Filologii Rosyjskiej (od 1989 – Wschodniosłowiańskiej) UJ[4]. W macierzystej jednostce kierował Zakładem Języka Rosyjskiego (1973–1993) i Katedrą Ukrainistyki (1994–1998); w latach 1981–1983 kierował Studium Doktoranckim Filologii Rosyjskiej i Słowiańskiej UJ[1].

Zajmował się językoznawstwem diachronicznym, głównie ukrainistycznym oraz rusycystycznym. Obiektem jego badań były m.in.: ukraiński język literacki XVII–XVIII w., język starobiałoruski, leksyka i dialektologia języka białoruskiego, rozmaite zagadnienia gramatyki historycznej języka rosyjskiego, zapożyczenia polskie w językach wschodniosłowiańskich, szczególnie w ruszczyźnie, onomastyka wschodniosłowiańska, drukarstwo cyrylickie w Rzeczypospolitej, język Baczwańców[1].

Był promotorem ok. 200. prac magisterskich oraz kilkunastu rozpraw doktorskich[1].

Był członkiem takich gremiów naukowych, jak: Komisje Słowianoznawstwa oraz Językoznawstwa Oddziału PAN w Krakowie (członek honorowy)[5][6], Komisja Wschodnioeuropejska na Wydziale II Historyczno-Filozoficznym PAU[7], Komitet Słowianoznawstwa PAN, Międzynarodowa Asocjacja Ukrainistów, Międzynarodowa Asocjacja Białorutenistów, Polskie Towarzystwo Rusycystyczne, Polskie Towarzystwo Językoznawcze[8].

Mieszkał w Krakowie. Zmarł 25 lutego 2022 roku[9]. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim[10].

Publikacje

Spis publikacji za lata 1955–1996 zamieszczony jest w książce Słowianie Wschodni. Między językiem a kulturą. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wiesławowi Witkowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin. Anna Bolek (red.), Adam Fałowski (red.), Bożena Zinkiewicz-Tomanek (red.). Kraków: Wydawnictwo Bogdan Grell i córka s.c., 1997, s. 13–24. ISBN 83-907348-1-8.

Książki

  • Fonetyka Leksykonu Pamby Beryndy (1964).
  • Wybór tekstów do historii języka rosykskiego (razem z Tadeuszem Lehrem-Spławińskim, 1965, wyd. 2 – 1981).
  • Język ukraiński (seria: „Nauka dla Wszystkich”, 1968).
  • Język utworów Joannicjusza Galatowskiego na tle języka piśmiennictwa ukraińskiego XVII wieku (1969).
  • Katalog starodruków cyrylickich Muzeum Zamku w Łańcucie (Dział Sztuki Cerkiewnej) (1994)
  • Słownik zapożyczeń polskich w języku rosyjskim (1999).
  • Nowy słownik zapożyczeń polskich w języku rosyjskim (2006).

Ocena

Profesor Wiesław Witkowski jest uczonym dużego formatu. Jego ogromna erudycja – coraz rzadziej dziś spotykana – w zakresie zarówno filologii, jak i historii oraz historii kultury nie tylko Słowian wschodnich, ale i innych narodów europejskich stawia Go w rzędzie wybitnych polskich slawistów[1].

Upamiętnienie

Jubileusze

  • „Słowianie Wschodni. Duchowość – Kultura – Język”, Kraków: Instytut Filologii Wschodniosłowiańskiej UJ, 18–19 kwietnia 1997 roku; sesja z okazji 70-lecia urodzin profesorów Ryszarda Łużnego i Wiesława Witkowskiego[11].
  • Jubileusz Prof. Wiesława Witkowskiego. Kraków: Instytut Filologii Wschodniosłowiańskiej UJ, 28 marca 2007 roku. www.rubl.uj.edu.pl. [dostęp 2012-01-14].

Dedykowane książki

  • Słowianie Wschodni. Między językiem a kulturą. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wiesławowi Witkowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin. Anna Bolek (red.), Adam Fałowski (red.), Bożena Zinkiewicz-Tomanek (red.). Kraków: Wydawnictwo Bogdan Grell i córka s.c., 1997.
  • Słowianie Wschodni. Duchowość – Kultura – Język. Księga referatów wygłoszonych na sesji jubileuszowej z okazji siedemdziesięciolecia urodzin Profesora Ryszarda Łużnego i Profesora Wiesława Witkowskiego. Kraków 18–19 kwietnia 1997. Anna Bolek (red.), Danuta Piwowarska (red.), Anna Raźny (red.). Kraków: Wydawnictwo UJ, 1998.
  • W świecie Słowian. Szkice z dziejów leksykologii i leksykografii. Księga dedykowana Profesorowi Wiesławowi Witkowskiemu w osiemdziesiątą piątą rocznicę urodzin. Halina Chodurska (red. nauk.), Anna Mażulis-Frydel (red. nauk.), Anna Radzik (red. nauk.). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2013.

Przypisy

  1. a b c d e f g h i Adam Fałowski: Profesor Wiesław Witkowski. W: Słowianie Wschodni. Między językiem a kulturą. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wiesławowi Witkowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin. Anna Bolek (red.), Adam Fałowski (red.), Bożena Zinkiewicz-Tomanek (red.). Kraków: Wydawnictwo Bogdan Grell i córka s.c., 1997, s. 7–12. ISBN 83-907348-1-8.
  2. Wiesław Witkowski. Jan Janów (w dwudziestą rocznicę śmierci). „Slavia Orientalis”. 1973, nr 1. s. 79–82. 
  3. Wiesław Witkowski. Uwagi o życiu i działalności naukowej profesora Jana Janowa. „Krakowskie Zeszyty Ukrainoznawcze”. 1993, t. 1–2. s. 287–289. 
  4. oprac. Janusz Świeży: Historia Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej UJ. ifw.filg.uj.edu.pl. [dostęp 2013-03-11]. (pol.).
  5. Komisja Słowianoznawstwa PAN O/Kraków. krakow.pan.pl. [dostęp 2018-05-15]. (pol.).
  6. Komisja Językoznawstwa PAN O/Kraków. krakow.pan.pl. [dostęp 2012-02-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-10)]. (pol.).
  7. Strona internetowa PAU. pau.krakow.pl. [dostęp 2012-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-28)]. (pol.).
  8. Adam Fałowski: Bibliografia prac Wiesława Witkowskiego. W: Słowianie Wschodni. Między językiem a kulturą. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wiesławowi Witkowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin. Anna Bolek (red.), Adam Fałowski (red.), Bożena Zinkiewicz-Tomanek (red.). Kraków: Wydawnictwo Bogdan Grell i córka s.c., 1997, s. 13–24. ISBN 83-907348-1-8.
  9. Pożegnanie Pana Profesora Wiesława Witkowskiego. ifw.filg.uj.edu.pl, 2022-02-28. [dostęp 2022-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-25)].
  10. Odszedł prof. dr hab. Wiesław Witkowski. filg.uj.edu.pl, 2022-03-02. [dostęp 2022-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-08)].
  11. Od redakcji. W: Słowianie Wschodni. Duchowość – Kultura – Język. Anna Bolek (red.), Danuta Piwowarska (red.), Anna Raźny (red.). Kraków: Wydawnictwo UJ, 1998, s. 7.

Bibliografia

  • Adam Fałowski: Profesor Wiesław Witkowski. W: Słowianie Wschodni. Między językiem a kulturą. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wiesławowi Witkowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin. Anna Bolek (red.), Adam Fałowski (red.), Bożena Zinkiewicz-Tomanek (red.). Kraków: Wydawnictwo Bogdan Grell i córka s.c., 1997, s. 7–12. ISBN 83-907348-1-8.
  • Adam Fałowski: Bibliografia prac Wiesława Witkowskiego. W: Słowianie Wschodni. Między językiem a kulturą. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wiesławowi Witkowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin. Anna Bolek (red.), Adam Fałowski (red.), Bożena Zinkiewicz-Tomanek (red.). Kraków: Wydawnictwo Bogdan Grell i córka s.c., 1997, s. 13–24. ISBN 83-907348-1-8.

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się